کراسولا

کراسولا یا گیاه یشم از متنوع ترین و جذاب ترین گیاهان آپارتمانی بوده که به دلیل سهولت نگه داری و ظاهری دلفریب محبوبیت زیادی در میان گیاه دوستان داشته و وجود بیش از سیصد گونه از آن سبب شده تا در اندازه و طرح های مختلفی در طبیعت وجود داشته باشد. شکل برگ های این گیاه، کوچک و گرد است و به صورت خوشه مانند در امتداد ساقه ای نازک رشد می کنند و رنگ سبز یشمی برگهای اکثر گونه های کراسولا نیز، دلیل نام گذاری این گیاه به گیاه یشم می باشد.

علاوه بر ارزش زینتی، کراسولا خواص دارویی و درمانی متعددی داشته و به دلیل خواص ضد التهابی در درمان بیماری های پوستی مانند سوختگی کاربرد دارد. به طور معمول کراسولا گیاهی سمی برای انسان محسوب نمی شود با این وجود بهتر است آن را از دسترس حیوانات خانگی دور نگه داشت چرا که ممکن است سبب مسمومیت هایی جزئی در آن ها گردد.

 

تاریخچه کراسولا

کراسولا در فرهنگ و رسوم مردم چین جایگاه ویژه ای دارد به طوری که آن را نماد خوشبختی، سعادت و موفقیت می دانند و معتقدند کراسولا موجب دفع انرژی منفی شده و سبب ایجاد آرامش در محیط منزل می شود.

انواع گونه کراسولا

تقریباً تمام گونه های کراسولا عمر طولانی دارند و به آرامی و پیوسته رشد می کنند بنابراین می توان با خیالی آسوده از وجود این گیاه زیبا لذت برد.

کراسولا درختی (Crassula Arborescens)

کراسولای درختی دارای برگ هایی به رنگ سبز روشن است که به دلیل توانایی ذخیره آب در خود، ضخیم و کلفت به نظر میرسد. این گونه از گیاهان کراسولا در محیطی پرنور به خوبی رشد می کند و نیاز به آبیاری چندانی ندارد مگر اینکه خاکش کاملا خشک شود.

کراسولا نقره ای (Crassula Ovata)

کراسولای نقره ای معروف ترین گونه در بین گونه های کراسولا می باشد که سهولت نگهداری و ظاهری دلفریب بر محبوبیت آن افزوده است. برگ های این گونه صاف، ضخیم و به رنگ سبز روشن هستند که اگر در طولانی مدت در معرض نور خورشید قرار گیرند به رنگ قرمز تغییر می کنند. بهتر است برای رشد بهتر کراسولای نقره ای آن را در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم خورشید قرار داد.

کراسولا بارکلی (Crassula Barklyi)

کراسولای بارکلی که با نام دم زنگی نیز شناخته می شود، دارای برگ هایی ضخیم و متراکم است که با فشردگی روی هم قرار گرفته اند و ظاهری مانند یک ساقه ضخیم و فلس دار را به گونه بخشیده اند. به هیچ عنوان نباید قبل از خشک شدن کامل خاک آن را آبیاری کرد چرا که می تواند منجر به پوسیدگی ریشه شود.

کراسولا برویفولیا (Crassula Brevifolia)

کراسولای برویفولیا گونه ای برجسته و زیبا که ارتفاعش به زحمت به پانزده سانتی متر میرسد، دارای برگ هایی مثلثی شکل به رنگ سبز روشن و بسیار ضخیم است که قادر است آب را برای مدت طولانی در خود ذخیره کند. این گونه از کراسولا نیاز به نور مستقیم خورشید در ساعاتی از روز دارد تا بتواند به خوبی رشد کند.

کراسولا کاپیتلا (Crassula Capitella)

کراسولای کاپیتالا با برگ های جذاب و قرمز رنگ خود به عنوان یکی از زیباترین و چشم نواز ترین گونه های کراسولا شناخته می شود. این گونه برای رشد به آب چندانی نیاز ندارد و تنها در صورت خشک شدن کامل خاک باید به آن آب داد.

کراسولا کلاواتا (Crassula Clavata)

کراسولا کلاواتا گونه ای کوچک و زیباست که برگهای ضخیم و درشت با رنگ های سبز تا قرمز دارد، به ویژه اگر در نور روشن رشد کند رنگ هایش متنوع تر نیز می شود. خاکی با زهکشی مناسب به رشد بهتر این گونه ی خاص و منحصر به فرد کمک می کند.

کراسولا کانجستا (Crassula Congesta)

کانجستا گونه ای کوچک با برگ هایی گرد و سبز رنگ است که در شرایط مساعد قادر است خوشه ای معطر از گل ها و برگ های زیبا بوجود آورد. این گونه از گیاه کراسولا در نور روشن و غیر مستقیم خورشید به خوبی رشد می کند.

کراسولا دسپتور (Crassula Deceptor)

دسپتور گونه ای مینیاتوری با برگ های سبز و به هم فشرده است که حداکثر تا ده سانتی متر می توانند رشد کنند. باید توجه داشت که تنها در صورت خشک شدن خاک باید به آن آب داد.

کراسولا فالکاتا (Crassula Falcata)

کراسولا فالکاتا دارای برگهای بلند، متناوب و منحنی شکل میباشد که از یک پایه مرکزی رشد می کنند و به رنگ سبز نقره ای کم رنگ هستند. این گونه جذاب و دوست داشتنی نیاز به فضای زیادی برای رشد دارد و به راحتی در گلدانی متوسط با زهکشی مناسب رشد می کند.

کراسولا مارنیریانا (Crassula Marnieriana)

این گونه جذاب و منحصر به فرد دارای برگ هایی به رنگ سبز پررنگ است که در امتداد ساقه ای نازک رشد کرده اند. بهترین نور برای مارنیریانا در فصل تابستان نور روشن و غیر مستقیم خورشید می باشد که باعث رشد هرچه بهتر گیاه می شود.

کراسولا مسمبریاندمویدس (Crassula Mesembryanthemoides)

مسمبریاندمویدس گونه ای چشم نواز از گیاه کراسولاست و دارای برگ های کوچک و نوک تیز به رنگ سبز می باشد که توسط لایه ای متراکم از کرک های ریز و سفید احاطه شده است. این گونه در محیطی آفتابی با نور غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

کراسولا هابیت (Crassula Hobbit)

کراسولای هابیت دارای برگ هایی به رنگ سبز و کشیده و منحنی مانند است که شباهت زیادی به دانه های درشت ماکارانی دارد. این گونه در دمای بالا و نور زیاد نیز قادر به ادامه زندگی خود می باشد هرچند که ممکن است نور زیاد رنگ برگ هایش را از سبز به صورتی تغییر دهد.

کراسولا پرفوسا (Crassula Perfossa)

پرفوسا دارای برگ هایی دکمه مانند به رنگ سبز کم رنگ می باشد که در امتداد ساقه ای بلند رشد می کنند. این گونه ی زیبا همچون سایر گونه های کراسولا به نور زیاد و آب کم برای رشد نیاز دارد.

کراسولا پابسنس (Crassula Pubescens)

پابسنس گونه ای جذاب و بسیار کوچک است که رشد بسیار کمی دارد و به صورت توده ای متراکم از برگ های کوچک و ضخیم به رنگ سبز در طبیعت یافت می شود. هر چقدر نور بیشتری به این گونه برسد، برگ ها خوش رنگ تر و شاداب تر به نظر می رسند. گلدانی کوچک با خاکی به همراه ترکیبی از شن، به رشد بهتر این گونه زیبا کمک می کند.

کراسولا هرمی (Crassula Pyramidalis)

کراسولای هرمی یکی از جذاب ترین گونه های کراسولاست که شباهت زیادی به کاکتوس ها دارد. برگ های کراسولای هرمی در امتداد ساقه ای سبز رنگ و طبق الگویی هندسی و منظم رشد می کنند و منظره ای زیبا می آفرینند. این گونه منحصر به فرد نیاز به نور زیاد و رطوبت کم برای رشد دارد و تنها زمانی که خاک آن کاملا خشک باشد می توان به آن آب داد.

کراسولا رتوندیفولیا (Crassula Rotundifolia)

رتوندیفولیا گونه ای جذاب و منحصر به فرد است که ممکن است ارتفاع آن تا یک متر برسد. این گونه زیبا دارای برگ هایی کوچک و گرد به رنگ سبز است که به صورت خوشه ای انبوه در گلدان رشد می کنند. رتوندیفولیا توانایی ذخیره آب در برگ های خود را دارد بنابراین برای رشد به آب زیادی نیاز ندارد و تنها در صورت خشک بودن خاک می توان آن را آبیاری کرد چرا که آبیاری زیاد می تواند منجر به پوسیدگی ریشه و رنگ پریدگی برگ ها شود.

کراسولا سارمنتوسا (Crassula Sarmentosa)

سارمنتوسا این توانایی را دارد که به یک درختچه نسبتاً بزرگ و چند شاخه با ارتفاع بیش از یک متر تبدیل شود. برگ های این گونه منحصر به فرد ضخیم و گوشتی هستند و هنگامی که در معرض نور شدید قرار می گیرند از سبز به قرمز تغییر رنگ می دهند. باید اطمینان حاصل کرد که گلدان بزرگ و با زهکشی مناسب باشد تا در صورت رشد سارمنتوسا بتواند فضای کافی در اختیار آن قرار دهد.

کراسولا سوسیالیس (Crassula Socialis)

کوچک بودن برگ های سبز رنگ سوسیالیس که به صورت خوشه ای انبوه در امتداد ساقه ای نازک رشد می کنند می تواند این تصور را ایجاد کند که این یک گونه ای کوچک است، در صورتی که این گونه جذاب و زیبا می تواند به مقدار نسبتا زیادی رشد کند بنابراین باید اطمینان حاصل کرد که گیاه فضای کافی برای رشد در اختیار دارد.

کراسولا استری (Crassula Streyi)

بدون شک استری جذاب ترین گونه از گیاه کراسولاست که با برگ های نسبتا بزرگ و مسطح خود به رنگ سبز تیره که در امتداد ساقه ای کوچک رشد کرده اند جلوه ای با شکوه آفریده است. استری در نور روشن و غیر مستقیم خورشید بهترین عملکرد را دارد.

کراسولا پلاتی فیلا (Crassula Platyphylla)

پلاتی فیلا دارای برگ هایی کوچک اما ضخیم و گوشتی به رنگ سبز است که در امتداد ساقه ای نازک رشد می کنند. این گونه جذاب به مراقبت چندانی برای رشد نیاز ندارد و اگر نور کافی و غیر مستقیم خورشید به آن برسد به خوبی رشد می کند.

کراسولا خرفه ای (Crassula Portulaca)

کراسولای خرفه ای یکی از محبوب ترین گونه های کراسولاست که به سبب زیبایی و رشد مناسب طرفداران زیادی دارد. این گونه همیشه سبز برای رشد بهتر به نور غیر مستقیم و خاکی با زهکشی مناسب نیاز دارد و در محیطی با رطوبت نسبی می تواند به زندگی خود ادامه دهد.

کراسولا زنجیری(Crassula Muscosa)

کراسولای موسکوزا دارای برگ هایی آویزان و منشعب است و به همین دلیل به کراسولای زنجیری نیز شهرت دارد. رنگ این برگ های ظریف و درهم تنیده سبز روشن بوده که ممکن است در اثر گرمای بیش از حد به قرمز تغییر رنگ دهند. این گونه ی جذاب از گیاه کراسولا تنها در صورتی نیاز به آبیاری دارد که خاکش خشک شده باشد.

کراسولا الگانس (Crassula Elegans)

کراسولا الگانس گیاهی کوچک با ساقه هایی بسیار کوتاه و منشعب است که برگ هایی گوشتی به رنگ سبز آن ها را احاطه کرده اند. این گونه معطر و خوشبو حداکثر می تواند تا ده سانتی متر رشد کند از این رو کوچک ترین گونه کراسولا محسوب می شود. کراسولا الگانس برای رشد بهتر به خاکی غنی از مواد آلی با زهکشی مناسب نیازمند است و در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم عملکرد بهتری دارد.

 

شرایط نگهداری کراسولا

• نور :

  کراسولا گیاهی نور دوست محسوب می شود که برای رشد بهتر نیاز دارد تا روزانه به طور معمول شش ساعت در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد با این حال نور بیش از حد ممکن است موجب سوختگی و رنگ پریدگی برگ ها شود. در نتیجه بهتر است در فصل تابستان که نور خورشید مستقیم و شدید است گیاه را در طول مدت روز در مکانی نور گیر قرار داد تا نور غیر مستقیم بر آن بتابد و شدت نور به حدی نباشد که موجب آسیب دیدگی برگ ها شود.

• دما :

  کراسولا به تغییرات دما بسیار حساس است و اگر این تغییرات شدید باشد موجب ریزش برگ ها میشود. ایده آل ترین حالت برای کراسولا دمایی بین پانزده تا بیست و پنج درجه سانتی گراد می باشد.

• خاک :

  کراسولا خاکی با محدوده اسیدی خنثی و زهکشی بسیار خوب را ترجیح می دهد و در ترکیبی از شن، کوکوپیت و پرلیت یا خاکی با مقدار ph کم بهترین عملکرد را دارد.

• آب :

  برگ های کراسولا توانایی ذخیره آب در خود را دارند بنابراین تنها در صورت خشک شدن خاک نیازمند به آبیاری هستند بخصوص در فصل های پاییز و زمستان که گیاه وارد دوران نیمه خفتگی می شود باید آبیاری را به حداقل رساند. در فصل بهار که رویش مجدد گیاه کراسولا آغاز می شود‌ بهتر است کمی میزان آبدهی را نیز افزایش داد.

• رطوبت :

  از آنجا که زیستگاه اصلی کراسولا مناطق خشک آفریقاست، این گیاه رطوبت کم را ترجیح می دهد چرا که ریشه کراسولا به شدت مستعد پوسیدگی است و در خاک های باتلاقی با رطوبت زیاد از بین خواهد رفت. برای جذب رطوبت اضافی می توان از گلدان های سفالی استفاده کرد تا مقداری از رطوبت خاک را به خود جذب کنند. با این وجود تعدد اندکی از گونه های کراسولا قادرند در محیطی با رطوبت بیشتر نسبت به سایر گونه های دیگر به زندگی خود ادامه دهند.

• کود :

  کراسولا نیاز به کوددهی زیادی ندارد با این حال می توان در فصل تابستان که گیاه شروع به رشد خود می کند، از کودی ارگانیک برای تغذیه آن استفاده کرد اما در فصل زمستان نیازی به اضافه کردن کود به گیاه نیست.

 

روشهای نگهداری کراسولا

• تکثیر:

  • قلمه برگ:

    به طور کلی تکثیر کراسولا از طریق قلمه برگ بسیار سریع تر و آسان تر از دیگر روش هاست. برای این منظور ابتدا باید برگ سالمی از گیاه را انتخاب کرده و پس از ایجاد برشی سطحی، آن را به مدت چند روز در مکانی گرم نگهداری کرد تا زمانی که بر سطح برگ پینه بوجود آید. سپس انتهای پینه را با هورمون های ریشه زایی آغشته کرده و در گلدانی با زهکشی مناسب و خاکی نیمه مرطوب قرار داده تا کراسولا جدید بتواند به خوبی رشد کند.

  • قلمه ساقه :

    قسمتی از ساقه گیاه که کاملا سالم و عاری از هرگونه رنگ پریدگی باشد انتخاب کرده و حدود پنج سانتی متر از آن را برش دهید و اجازه دهید تا قلمه کاملا خشک شود. به آن مقداری هورمون ریشه زایی اضافه کنید و در پایان، آن را در گلدانی با خاک مناسب قرار دهید. اگر تمام این مرحل اصولی انجام شده باشد می توان بعد از چند هفته شاهد ریشه دادن گیاه جدید بود.

• هرس کردن :

  : تمام گونه های کراسولا را می توان بعد از مشاهده رشد ناهماهنگ و اضافه شدن شاخ و برگ های اضافی هرس کرد. بهترین زمان برای هرس کراسولا اواخر پاییز و زمستان است که رشد و شکوفایی آن به پایان رسیده است. برای این منظور بهتر است با قیچی و یا تیغی استریل و تمییز اقدام به جدا کردن شاخ و برگ های اضافه کرد.

• تمییز کردن برگ ها :

  یکی از مشکلات عمده کراسولا نشستن گرد و غبار زیاد بر روی برگ هاست. برای حل این مشکل می توان با دستمالی نمناک و تمییز اقدام به تمییز کردن برگ ها کرد.

• تعویض گلدان :

  کراسولا نیاز به گلدانی با سوراخ های زهکشی مناسب دارد تا جریان هوا در خاک و ریشه ها وجود داشته باشد و آب اضافی از گلدان خارج شود. به همین دلیل انتخاب گلدانی مناسب ضروری به نظر میرسد با این حال اگر کراسولا به رشد طبیعی خود ادامه دهد بعد از مدتی به گلدانی بزرگتر برای ادامه زندگی خود نیاز دارد. بهتر است تعویض گلدان در اواخر زمستان و قبل از شروع فصل گل دهی و شکوفایی گیاه انجام شود.

 

آفت ها و بیماریهای کراسولا

• هجوم حشرات :

  مانند تمام گیاهان آپارتمانی کراسولا نیز ممکن است مورد هجوم آفات و حشرات قرار گیرد که معروف ترین آن ها شپشک آردی است. این آفت مزاحم موجب ایجاد لکه های سفید رنگی بر روی برگ ها می شود و اگر این لکه ها از بین نروند به کل گیاه آسیب میرسانند. از آنجا که کراسولا به آفت کش ها و سموم شیمیایی حساس است می توان با استفاده از دستمالی نمناک و آغشته به الکل گیاه را به خوبی تمییز کرده و تمام شپشک ها را از آن جدا کرد.

• چروکیدگی برگ ها :

  : چروکیدگی برگ های کراسولا می تواند به دلیل خشک بودن ریشه اتفاق افتاده باشد و نشانه ای باشد بر اینکه گیاه به مدت زیادی آبیاری نشده باشد. برای حل این مشکل کافیست به آن آب داد تا طراوت و تازگی برگ های کراسولا بازگردند.

• زرد شدن برگ ها :

  : زرد شدن برگ ها می تواند علامت آبیاری بیش از حد گیاهُ باشد. برای حل این مشکل بهتر است تنها در صورت خشک شدن خاک اقدام به آبیاری گیاه نمود.

• ریزش برگ ها :

  اگر کراسولا به مدت طولانی خشک بماند برگ هایش شروع به ریزش می کنند. برای حل این مشکل باید از رسیدن آب کافی به گیاه اطمینان حاصل کرد.

• قرمز شدن برگ ها :

  اگر برگ های کراسولا در معرض نور شدید خورشید قرار گیرند شروع به قرمز شدن می کنند. همچنین قرمز شدن برگ ها می تواند نشانه تغییرات ناگهانی دمای محیط کراسولا نیز باشد. برای رفع این مشکل بهتر است گیاه را در محیطی با نور متعادل قرار داده و دمای اطراف آن را در محدوده پانزده تا بیست و پنج درجه سانتی گراد تنظیم کرد.

• پوسیدگی ریشه :

  رطوبت بالا و خاک نامناسب با زهکشی ضعیف می تواند منجر به پوسیدگی ریشه کراسولا شود. برای رفع این مشکل آبیاری زیاد را متوقف کنید و رطوبت خاک را مرتبا چک کنید.