هویا

هویا یکی از جذاب ترین گیاهان آپارتمانیست که ظاهر دلفریب و مراقبت آسان، آن را تبدیل به گزینه ای ایده آل برای نگه داری در آپارتمان ها و ادارات تبدیل کرده است. این گیاه بومی آسیای شرقی دارای گل هایی زیبا می باشد که از خود رایحه ای بسیار مطبوع پخش می کند. هویا با برگ های مومی شکل و گل های ظریف خود به همراهی ارزشمند برای علاقه مندان به گیاهان در سراسر جهان تبدیل شده است. طی سال‌های گذشته، این گیاه جذاب راه خود را به خانه‌ها و ادارات و باز کرده و توانسته حس شادی و طراوت را در هر فضایی به ارمغان بیاورد. هویا با بیش از دویست گونه مختلف طیفی از اشکال و طرح های مختلف در انواع رنگ ها را ارائه می دهد و از این رو یکی از متنوع ترین گیاهان آپارتمانی شناخته می شود.

گیاه هویا، علاوه بر زیبایی و جذابیت ظاهری دارای خواص پزشکی نیز می‌باشد. این گیاه میتواند آلاینده‌های هوا را جذب کرده و برخی از مواد شیمیایی مضر را حذف کند و به بهبود کیفیت هوای محیط اطرف خود کمک کند. این کار به کاهش علائم آلرژی نیز کمک می کند. همچنین برخی از مطالعات نشان می دهد که وجود گیاه هویا در منازل در کاهش استرس و علائم اضطراب نیز موثر است. هویا گیاهی غیر سمی محسوب می شود و هیچ گونه خطری برای کودکان و حیوانات خانگی ندارد.

 

تاریخچه هویا

هویا در قرن هیجدهم میلادی توسط گیاه شناسان اسکاتلندی کشف گردید و به اروپا آورده شد. این گیاه به افتخار توماس هوی، زیست شناس و گیاه شناس ایرلندی نام گذاری شد. گیاه هویا دارای ارزش فرهنگی و تاریخی بسیاری می باشد. در ایران قدیم از شهد بسیار شیرین هویا برای مصارف خوراکی استفاده می کردند و در آمریکا و اروپا آن را نماد عشق و دلدادگی می دانند.

انواع گونه هویا

آکوتا (Hoya Acuta)

آکوتا دارای برگ های براق ضخیم با رگه های روشن است. این گونه جذاب از گیاه هویا در محیطی مرطوب با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

استرالیایی (Hoya Australis)

گونه استرالیایی بومی کشور استرالیا می باشد و به همین نام، نامگذاری شده است. این گونه جذاب با الگوی رشد پیچشی می تواند در محیطی مرطوب به رشد خود ادامه دهد و تنها در صورتی به آبیاری نیاز دارد که خاکش خشک شده باشد.

برتونی (Hoya Burtoniae)

برتونی گونه ای با برگ های سبز به همراه رایحه ای ملایم و خوشبو است که هر محیطی را دلنشین تر و زیباتر می کند. این گونه از گیاه هویا در مکانی با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

کالیستوفیلا (Hoya Callistophylla)

کالیستوفیلا گونه ای جذاب با برگ های بزرگ به رنگ زرد می باشد که اگر نور و آب مناسب به آن برسد به خوبی رشد کرده و جلوه ای چشم نواز می آفریند.

کارنوسا (hoya carnosa)

کارنوسا یکی از زیباترین گونه های گیاه هویاست که با برگ های زرد و بیضوی شکلش قادر است منظره ای جذاب بیافریند. این کارنوسا در محیطی روشن با نور غیر مسقیم به خوبی رشد می کند.

کامینجیانا (Hoya Cumingiana)

کامینجیانا گونه ای منحصر به فرد از گیاه هویاست که با برگ های سبز و ضخیم و همچنین رایحه ای خوشبو، محیط اطراف خود را زیباتر و دلنشین تر می کند. کامینجیانا تنها در صورت خشک شدن خاک به آب نیاز دارد.

کورتیسی (Hoya Curtisi)

کورتیسی گونه ای جذاب از گیاه هویاست که با برگ های سبزرنگ و لکه های سفیدرنگش خودنمایی می کند. کورتیسی در محیطی روشن با نور غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

کری (Hoya Kerri)

کری گونه ای بی نظیر از گیاه هویاست که به دلیل ظاهر برگ هایش که به شکل قلب می باشد به گونه ولنتاین نیز معروف است. کری در فصل تابستان به اوج شکوفایی خود می رسد و در باقی فصول نیز با مراقبت اصولی قادر است محیط اطراف خود را چشم نوازتر کند. این گونه از گیاه هویا در محیطی روشن با نور غیر مستقیم خورشید به خوبی رشد کرده و تنها در صورت خشک شدن خاک به آبیاری نیاز دارد.

لاکونوسا (Hoya Lacunosa)

لاکونوسا گونه ای چشم نواز با برگ هایی به رنگ سبز براق می باشد که نسبت به دیگر گونه های گیاه هویا نیاز به رطوبت بیشتری دارد. لاکونوسا در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم خورشید به خوبی رشد خواهد کرد.

لاتیفولیا (Hoya Latifolia)

لاتیفولیا گونه ای جذاب از گیاه هویاست که با برگ های بزرگ و سبز و رنگش چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند. لاتیفولیا در محیطی مرطوب با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

مموریا (Hoya Memoria)

مموریا یکی از زیباترین گونه های گیاه هویاست که با برگ های بزرگ و سبز رنگش می تواند محیط اطراف خود را دلنشین تر کند. این گونه ی بومی کشور اندونزی در محیطی با رطوبت نسبی به خوبی رشد خواهد کرد.

مریلی (Hoya Merrilli)

این گونه جذاب از گیاه هویا که به نام مریلی، گیاه شناس و کلکسیونر معروف نامگذاری شده است، دارای برگ هایی بزرگ و سبز رنگ می باشد که در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند. مریلی تنها در صورت خشک شدن خاک به آبیاری نیاز خواهد داشت.

میندورنسیس (Hoya Mindorensis)

میندورنسیس یکی دیگر از گونه های گیاه هویا می باشد که در زیستگاه اصلی آن جزیره میندورو در کشور فیلیپین است. میندورنسیس بر خلاف دیگر گونه های گیاه هویا در محیط کم نور نیز قادر به رشد خواهد بود .

مولتی فلورا (Hoya Multiflora)

مولتی فلورا گونه ای جذاب از گیاه هویاست که با برگ های برجسته و سبز رنگش خودنمایی می کند. مولتی فلورا تنها در صورتی به آبیاری نیاز دارد که خاکش خشک یا نیمه خشک شده باشد.

نیوکالدونیکا (Hoya Neocaledonica)

نیوکالدونیکا برای اولین بار در سال 1902 کشف شد و توسط گیاه شناس معروف آلمانی رودولف شلچتر به اروپا آورده شد. برگ های نیوکالدونیکا متراکم و چروکیده هستند و در میان دیگر گونه های گیاه هویا دارای شکل و فرم خاصی می باشند. این گونه جذاب در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

آبوواتا (Hoya Obovata)

آبوواتا گونه ای جذاب از گیاه هویاست و دارای برگ هایی ضخیم و سبز رنگ می باشد که قادراند برای مدت طولانی آب را در خود ذخیره کنند. آبوواتا در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

پابیکالیکس (Hoya Pubicalyx)

پابیکالیکس گونه ای منحصر به فرد از گیاه هویاست و دارای برگ هایی بزرگ و سبز رنگ می باشد که لکه هایی سفید بر روی آن دیده می شود. این گونه جذاب در محیطی مرطوب با نور روشن و غیر مستقیم خورشید به خوبی رشد می کند.

شفردی (Hoya Shepherdi)

شفردی دارای برگ هایی بلند، نازک و آبدار است و به دلیل داشتن گل هایی معطر در میان گیاه دوستان بسیار محبوب است. این گونه از گیاه هویا تنها در صورتی نیاز به آبیاری دارد که خاکش خشک یا نیمه خشک باشد.

سیگیلاتیس (Hoya Sigillatis)

سیگیلاتیس یکی از زیباترین گونه های گیاه هویاست که با برگ های بزرگ و سبز رنگش چشم هر بیننده ای را به خود جذب می کند. سیگیلاتیس بر خلاف دیگر گونه های هویا در محیطی کم نور نیز می تواند به رشد خود ادامه دهد.

اسکینریانا (Hoya Skinneriana)

اسکینریانا دارای برگ های بیضوی شکل و بزرگ می باشد و می تواند محیط آپارتمان و منازل را زیباتر و چشم نواز تر کند. این گونه جذاب از گیاه هویا در محیطی مرطوب با نور روشن و غیر مستقیم خورشید به خوبی رشد می کند.

گلوبلوزا (Hoya globulosa)

گلوبولوزا به خاطر شاخ و برگ های منحصر به فرد و جذابش شناخته شده است. این گونه از گیاه هویا دارای برگ هایی بزرگ و برجسته می باشد که قادر هستند تا مدت زیادی در خود آب ذخیره کنند به همین دلیل نیاز به آبیاری زیادی ندارند و می توانند تا مدت ها بدون آب زندگی کنند. گلوبولوزا در محیطی با نور روشن و غیر مستقیم به خوبی رشد می کند.

دیوید (Hoya David)

دیوید یکی از گونه های گیاه هویا می باشد که برگ هایش شباهت زیادی به برگ های گیاه چای دارند. این گونه ی جذاب با برگ های سبز تیره بر خلاف دیگر گونه ها نیاز به نور زیادی ندارد و در محیطی کم نور نیز قادر است به رشد خود ادامه دهد.

آبتوسیفولیا (Hoya obtusifolia)

آبتوسیفولیا گونه ای محبوب از گیاه هویاست که معمولاً به عنوان گونه طناب هندو شناخته می شود. این گونه به خاطر برگ های ضخیم، شاداب و براقش مورد توجه قرار گرفته است. برگ ها تا حدودی بیضوی شکل هستند و به رنگ سبز تیره می باشند. آبتوسیفولیا تنها در صورتی نیاز به آبیاری دارد که خاکش خشک و یا نیمه خشک باشد. همچنین این گونه در محیطی مرطوب با نور روشن به خوبی رشد خواهد کرد.

 

شرایط نگهداری هویا

• نور :

  یکی از تصورات رایج در مورد گیاه هویا این است که آن ها نیاز به نور زیاد ندارند در حالی که هویا گیاهی نوردوست محصوب می شود هرچند نباید در معرض نور مستقیم و شدید قرار بگیرد چرا که ممکن است برگ هایش بسوزد و یا به مرور دچار رنگ پریدگی و خشکی شود. هویا در محیطی روشن با نور غیرمستقیم خورشید رشد بهتری خواهد داشت.

• دما :

  محدوده دمایی ایده آل برای گیاه هویا بین پانزده تا سی درجه سانتی گراد می باشد بنابراین قرار دادن گیاه در محیطی متعادل امری ضروری به نظر می رسد. هویا نسبت به نوسانات دمایی بسیار حساس است و در اگر دمای محیط به شدت کاهش یابد می تواند به یخ زدگی برگ های گیاه منجر شود.

• خاک :

  مخلوطی از خاک سبک که شامل پرلیت و کربنات سفید باشد می تواند به رشد بهتر گیاه هویا کمک کند. همچنین تهویه خاک و جلوگیری از پوسیدگی آن امری بسیار ضروری می باشد.

• آب :

  همانند بسیاری از گیاهان اگر هویا در آب بسیار زیاد غوطه ور شود به زودی بیمار خواهد شد و خواص خود را از دست خواهد داد. بنابراین بهتر است قبل از آبیاری از خشک بودن سطح رویین خاک اطمینان حاصل کرد. به طور معمول هر دوهفته یک بار زمان مناسبی برای آبیاری گیاه هویا می باشد.

• رطوبت :

  اکثر گونه های گیاه هویا رطوبت بالا را ترجیح می دهند بنابراین بهتر است از قرار دادن آن ها در محیطی خشک جلوگیری کرد چرا که این کار موجب پوسیدگی و از بین رفتن گیاه خواهد شد.

• کود :

  کودی رقیق شده با درصد نیتروژن و فسفر بالا به رشد هرچه بهتر گیاه کمک خواهد کرد. بهتر است ماهی یک بار به گیاه هویا کود اضافه کرد.

 

روش های نگهداری هویا

• تکثیر:

  بهترین روش برای تکثیر گیاه هویا، تکثیر از طریق قلمه زنی ساقه است. برای این کار بهتر است قسمتی از ساقه گیاه را با یک تیغ تمییز و استریل شده جدا کرد و پس از آغشته کردن با هورمون ریشه زایی در خاکی غنی و مرطوب کاشته شود و خوبی از آن مراقبت کرد. اگر شرایط مطلوب باشد پس از دوهفته میتوان جوانه های ریشه را مشاهده کرد.

• هرس کردن :

  گیاه هویا بسیار کند رشد میکند و شاید در سال به ندرت پیش بیاید تا نیاز به هرس داشته باشد. با این وجود بهتر است در صورت مشاهده شاخ و برگ های اضافه، آن ها را با تیغی تمییز و استریل شده جدا کرد تا فضا برای رشد هرچه بهتر گیاه مهیا شود.

• تمییز کردن برگ ها :

  اگر گرد و قبار زیاد بر روی برگ ها بنشیند نور و هوای کافی به آن ها نمی رسد و پس از مدتی برگ ها شروع به از بین رفتن می کنند. برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است برگ ها را با دستمالی تمییز و نمناک پاک کرد.

• تعویض گلدان :

  هنگامی که فضای گلدان برای رشد گیاه هویا تنگ شده باشد بهتر است آن را در گلدانی بزرگتر با سوراخ های زهکشی بیشتر قرار داد چرا که زهکشی مناسب به دفع آب های اضافی کمک می کند و موجب رسیدن جریان هوا به ریشه ها می شود.

• کاشت بذر :

  بذر گیاه هویا بسیار ریز می باشد به همین دلیل ممکن است کاشت آن اندکی مشکل به نظر برسد. با این حال می توان با خیالی راحت اقدام به کاشت بذر کرد. برای این کار ابتدا باید بذر ها را از گیاه جدا کرده و آن ها را با آب معمولی و یا محلول ضد عفونی کننده شست. بعد از خشک شدن بذرها باید آن ها را در خاکی مرطوب به همراه ترکیبی از ذغال سنگ نارس و پرلیت کاشت و دمای محیط را در محدوده 21 تا 27 درجه سانتی گراد تنظیم کرد. می توان انتظار داشت تا بعد از دو هفته گیاه جدید جوانه بزند.

 

آفت ها و بیماریهای هویا

• هجوم حشرات :

  شپشک آردآلود شایع ترین آفتیست که موجب ایجاد مشکلات زیادی برای گیاه هویا می شود. شپشک‌های آرد آلود حشره‌ای کوچک، سفید رنگ و کدر هستند که می‌توانند گیاهان هویا را آلوده کنند. آنها را می توان روی برگ ها، ساقه ها و گل های گیاه یافت. شپشک آرد آلود شیره گیاه را می مکد و می تواند باعث ضعیف شدن و مرگ آن شود. برای درمان باید گیاه را با مخلوط آب و الکل اسپری کرد. همچنین کنه های عنکبوتی نیز می توانند باعث از بین رفتن گیاه هویا شوند. آن ها حشرات ریزی هستند که از شیره گیاه تغذیه می کنند و می توانند باعث زرد شدن و ریزش برگ ها شوند. برای درمان، باید کنه های عنکبوتی را از گیاه را جدا کرد و با مخلوط آب و روغن چریش یا صابون حشره کش گیاه را اسپری کرد.

• خشکی و سوختگی برگ ها :

  هنگامی که آب کافی به گیاه نرسد برگ ها شروع به خشکی می کنند. برای حل این مشکل باید آب کافی به گیاه برسد و از خشک شدن طولانی مدت گیاه جلوگیری کرد.

• قهوه ای شدن برگ ها :

  قهوه ای شدن برگ های هویا می تواند نشانه وجود بیماری قارچی در گیاه باشد. همچنین هنگامی که هوای کافی به برگ ها نمی رسد برگ ها تغییر رنگ داده و قهوه ای می شوند. برای حل این مشکل باید از قارچ کش های مخصوص گیاه استفاده کرد و همچنین از رسیدن هوای مناسب به برگ ها اطمینان حاصل کرد.

• پوسیدگی ریشه :

  پوسیدگی ریشه می تواند به دلیل آبیاری بیش از حد گیاه رخ داده باشد. برای حل این مشکل باید از وجود سوراخ های زهکشی در خاک اطمینان حاصل کرد و گیاه تنها در صورت خشک بودن سطح رویین خاک آبیاری شود.

• رشد ناکافی :

  شرایط نامناسب مانند نور کم و یا خاک نامناسب باعث می شود تا گیاه هویا به اندازه کافی رشد نکند. برای حل این مشکل کافی است که نور کافی به گیاه برسد و همچنین در خاکی مناسب قرار بگیرد. می توان برای اطمینان از تغذیه مناسب گیاه به آن کود اضافه کرد تا هویا بتواند به مقدار کافی رشد کند.